Neil deGrasse Tyson rozpoczął dziesiąty odcinek Cosmos: A Spacetime Odyssey, jak gwiazda rocka - stanął przed kamerą i zapytał: "can you hear me?". Neil pyta w jaki sposób obraz i dźwięk są transportowane setki kilometrów do milionów widzów odbierających sygnał za pośrednictwem różnych urządzeń. Wszystko zaczyna się od prądu elektrycznego. W tym odcinku poznamy człowieka, którego prace miały ogromne znaczenie dla elektryczności. Zachęcam do oglądnięcia Cosmos: A Spacetime Odyssey: The Electric Boy, poświęconemu Michaelowi Faraday'owi.

149mal2.jpg

"Cosmos..." wielokrotnie przybliżał nam życiorysy powszechnie znanych lub nieco zapomnianych naukowców. Przyznaję, że zawsze te fragmenty mnie nieco nużyły, byłam nastawiona na porcję informacji z etykietką "nauka", a dostawałam lekcję historii. Rozpoczynając The Electric Boy z nastawieniem, że ma on prezentować sylwetkę Faradaya z ciężkim sercem wcisnęłam odtwarzanie. Jakże miłe było zaskoczenie, że niepotrzebnie tak się nastawiałam!

TheElectricBoy_026_Cosmos-590x331.jpg

Animowana postać Michaela Faradaya

Kiedy poznajemy Michaela Faradaya, jest ubogim dzieckiem, które dorabia pracując w drukarni i księgarni, a nocami pochłania kolejne książki. Jest zafascynowany wykładami Humphry Davy'ego na Royal Instytution, teorią Newtona, jakoby istniała jeszcze inna, nieznana siła natury, podobna do grawitacji. Tak rodzi się w nim zainteresowanie elektrycznością. Faraday pokazuje Davy'emu swoje notatki, a ten zatrudnia go jako swojego asystenta. Davy wraz z chemikiem Williamem Hyde Wollastonem pracują nad fenomenem elektromagnetyzmu, nad przeniesieniem energii elektrycznej na ruch, napęd maszyn. Bez powodzenia. Pierwszy silnik elektryczny stworzy Faraday. Jak to w życiu często bywa, Davy nie skakał z radości, skierował Faradaya do pracy w fabryce szkła i polecił mu opracować formułę poprawienia jakości szkła optycznego, odcinając Faradaya od dalszych badań nad elektrycznością.

Cosmos.A.Space.Time.Odyssey.S01E10.jpg

Michael Faraday i pierwszy silnik elektryczny

Po śmierci Davy'ego Faraday wraca do prac nad elektrycznością. Tworzy pierwszy generator. Pewnie wielu z was kojarzy jego nazwisko z chemią. Faraday jest ojcem elektrochemii, sformułował zasady elektrolizy.

Faraday był genialnym samoukiem, brakowało mu jednak podstaw matematycznych i to, co dziś znamy jako prawa Faradaya, matematycznie zostało opracowane przez Jamesa Maxwella. Faraday przez część swojego życia borykał się z problemami z pamięcią, prawdopodobnie również z depresją. Zapoczątkował on w 1825 roku kontynuowane do dziś wykłady świąteczne prowadzone dla dzieci.